Integracja sensoryczna jest procesem neurologicznym, który polega na odpowiedniej reakcji na konkretne sytuacje i warunki, które odczytywane są przez mózg za pomocą zmysłów. Jeśli informacje są przetwarzane prawidłowo, wtedy czujemy się wygodnie i bezpiecznie, natomiast gdy przekaz jest zaburzony, przetwarzanie automatyczne informacji również, a co za tym idzie, pozornie proste reakcje mogą doprowadzić do katastrofy (niepokoju, lęku, ataku agresji itp.)
Integracja sensoryczna najczęściej kojarzy się nam z dziećmi z zaburzeniami, takimi jak ASD (spektrum zaburzeń autyzmu), do których należą prócz samego autyzmu również zespół Aspergera, zespół Hellera, zespół Retta oraz inne całościowe zaburzenia rozwoju. A. Jean Ayres szacuje jednak, że 5-10% dzieci zdrowych też ma problemy z integracją sensoryczną.
Prawidłowa integracja sensoryczna przyczynia się do rozwoju: uwagi i gotowości do uczenia się, komfortu, planowania motorycznego, umiejętności motorycznych, samoregulacji (osiągnięcie określonego pobudzenia). Z tej perspektywy zadbanie o poprawne reagowanie na różne bodźce sensoryczne jest bardzo ważne dla każdego dziecka, o którego rozwój troszczą się świadomi rodzice.
Dzięki odpowiednim zabawom i ćwiczeniom, można pomóc rozwijać się dzieciom w obrębie: zwiększaniu samodzielności, rozwoju motywacji wewnętrznej, rozwijania umiejętności koncentracji, lepszej komunikacji, ułatwianiu interakcji z innymi dziećmi i dorosłymi, kontrolowania poziomu pobudzenia, zwiększenia poczucia komfortu oraz obniżenia poziomu lęku co w efekcie prowadzi do wychowania dzieci, które są w stanie samodzielnie podejmować decyzje i radzić sobie w życiu, a to wszystko tylko i wyłącznie przez to, że my rodzice byliśmy bardziej świadomi tego jak pomagać naszym dzieciom, a co najważniejsze - nie baliśmy się tego.
REKLAMA
Zachęcamy rodziców do aktywnej zabawy z dzieckiem, ponieważ to właśnie zabawa jest dla dzieci źródłem wiedzy o świecie, relacjach społecznych, a także zachowaniach. Ponadto jak się okazuje może pomóc w rozwiązaniu problemów odbioru bodźców sensorycznych, co jest tak ważne dla dalszego rozwoju maluchów.
Poniżej przedstawiamy pomysły na zabawy z zakresu sensoryki dla najmłodszych. Jest to nasz indywidualny wybór ćwiczeń dostępnych w literaturze przedmiotu.
1. Zabawa w granice
Do zabawy potrzebne b?ędą kolorowe markery do stawiania kropek, sznureczki lub włoczka w rożnych kolorach, kartka, sztaluga. Kar?t?kę umieszczany na sztaludze lub tablicy (ważne by była to powierzchnia pionowa, ponieważ wtedy dziecko ćwiczy pozycje nadgarstka i przygotowuje małą rączkę do pisania), z kolorowych sznureczków ustawiamy kształty i przypinamy do sztalugi. Zadaniem malca jest dopasowanie koloru markera do koloru sznurka i odrysowanie kształtu stawiając kropki. Najważniejsze jest zrozumienie pojęcia granica, które przyda się w kolorowaniu kolorowanek. Wykorzystany sznurek jest dodatkowo bodźcem kinetycznym i pozwala lepiej zrozumieć to pojęcie.
Cel:
Aktywność wpływa na kontrolę nad narzędziem do pisania, percepcję wzrokową oraz podnosi poziom umiejętności wzrokowo-ruchowych.
2. Miasto na rzece
Do zabawy potrzebny będzie piasek lub mąka, większy pojemnik lub miska, woda w dzbanku. Namawiamy dziecko do uformowania rękami koryta rzeki, którym ma popłynąć woda. Na każdym brzegu możemy stworzyć miasta i bawić się w spływanie statku pomiędzy dwoma brzegami.
Cel:
Praca nad intensywnymi bodźcami dotykowymi, formowanie ?ł?uku dłoni, wzmacnianie kończyn górnych oraz nadgarstka. Zabawa pomaga koordynować małą motorykę.
3. Praca na budowie
Co?ś? dla małych fanów ekipy Boba budowniczego, czyli pomoc w załadunku towaru na wywrotkę. Potrzebne będą takie rekwizyty jak: pęseta, małe obcęgi, surowe nasiona fasoli, ryż, koraliki, paski kolorowego papieru, tkanin oraz bawełniane płatki lub kule oraz rzecz jasna - zabawkowy samochodzik wywrotka. Większy kawałek materiału lub papieru, który będzie miejscem składowania załadunku.
Cel:
?Ć?wiczenie chwytu p?ę?setowego oraz mięśni opozycji kciuka do palców (przydatne w nauce pisania), a także siły chwytu, co jest ważne przy wielu czynnościach wykorzystujących motorykę małą. Dzięki wyćwiczonym mięśniom dłoni dzieci staną się bardziej samodzielne. Dodatkowo skupienie uwagi wspomaga umiejętność koncentracji na jednym zadaniu, przy wykonywaniu czynności w określonej kolejności. Dla wprawnych w ładowaniu wywrotki można zorganizować wyścigi na czas lub rywalizację pomiędzy uczestnikami.
Bawcie się dobrze i odkryjcie na nowo co to znaczy być dzieckiem szczęśliwym tylko przez to, że może trochę sobie poeksperymentować :)
Źródła:
- ?TWORZENIE WIĘZI POPRZEZ INTEGRACJĘ SENSORYCZNĄ / Ellen Yack, Paula Aquilla, Shirley Sutton; przekł. Anna Zbróg, Gdańsk: Harmonia Universalis, 2014.
- 101 ĆWICZEŃ, GIER I ZABAW: DLA DZIECI Z AUTYZMEM, ZESPOŁEM ASPERGERA I ZABURZENIAMI INTEGRACJI SENSORYCZNEJ / Tara Delaney; przekł. Emilia Skowrońska, Grańsk: Harmonia Universalis, 2016.
- DZIECI Z ZABURZENIAMI INTEGRACJI SENSORYCZNEJ: Zaburzenia rozwojowo-sensoryczne oraz edukacyjne występujące w ramach autyzmu, ADHD, trudności szkolnych oraz zaburzeń dwubiegunowych / Polly Godwin Emmons, Liz McKendry Anderson, Warszawa: Wydawnictwo K.E. Liber, 2007.
