Razem z UOKIK sprawdziliśmy oznakowanie ponad 200 modeli zabawek oraz zbadaliśmy je pod kątem obecności ftalanów - związków chemicznych zmiękczających plastik i sprawiających, że produkty są bardziej elastyczne i trwałe.
Ftalany, znane również jako ftalany estrowe lub ftalany diestrowe, to grupa organicznych związków chemicznych. Są to estry kwasów ftalowych, które są szeroko stosowane w przemyśle jako plastyfikatory, czyli substancje dodawane do tworzyw sztucznych w celu zwiększenia ich elastyczności, plastyczności i trwałości.
Ftalany są powszechnie stosowane w produkcji produktów takich jak folie PVC, gumy, kleje, farby, lakiery, tekstylia, zabawki, kosmetyki i wiele innych. Są one również stosowane w niektórych medycznych urządzeniach, takich jak kaniule, transfuzjery czy worki do dializ.
Jednakże, ftalany są również przedmiotem kontrowersji ze względu na potencjalne negatywne skutki zdrowotne. Niektóre badania sugerują, że niektóre ftalany mogą być endokrynologicznie czynne, co oznacza, że mogą wpływać na układ hormonalny organizmu. Istnieją również dowody na to, że ftalany mogą być toksyczne dla rozwoju płodowego, wpływać na jakość nasienia, wpływać na funkcje płuc i wątroby, oraz związane z ryzykiem wystąpienia niektórych chorób, takich jak otyłość, cukrzyca i nowotwory.
W związku z tym, w niektórych krajach i regionach wprowadzono regulacje dotyczące stosowania ftalanów w niektórych produktach, zwłaszcza tych przeznaczonych dla dzieci. Przykładowo, ftalany DEHP, DBP, BBP i DIBP zostały zakazane lub ograniczone w produktach dziecięcych w Unii Europejskiej.
Ważne jest, aby być świadomym obecności ftalanów w różnych produktach i zdrowotnych potencjalnych skutków ich narażenia. W przypadku obaw związanych z tymi substancjami, zaleca się zapoznanie się z informacjami dostarczanymi przez odpowiednie instytucje i organizacje zajmujące się bezpieczeństwem chemicznym oraz ewentualne ograniczenie ekspozycji na ftalany poprzez unikanie produktów zawierających te substancje lub wybieranie produktów oznaczonych jako "bez ftalanów" lub "ftalanów wolne".
Jak widzicie ftalany mogą być niebezpieczne ? w wysokim stężeniu zagrażają zdrowiu i trzeba na nie uważać! Nie mają zapachu, koloru, smaku ? ich obecność i stężenie można zbadać tylko w laboratorium. UOKiK oraz nasza redakcja stojąc na straży bezpieczeństwa naszych dzieci sprawdzamy czy i jakie zabawki są bezpieczne. Dzięki naszym kontrolom odsetek zabawek zawierających szkodliwe związki chemiczne z roku na rok spada.
Kto, co i kiedy czyli jak wyglądały badania?
Ważne!
Prezes UOKiK nadzoruje rynek i wraz z Inspekcją Handlową dba o to, aby w ręce konsumentów trafiały tylko bezpieczne produkty. To szczególnie ważne, gdy dotyczy najmłodszych. Kontrole różnego typu zabawek trwają przez cały rok. Przedsiębiorców wybieramy na podstawie monitoringu własnego, wcześniejszych kontroli, a także sygnałów od konsumentów. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 października 2016 r. w sprawie wymagań dla zabawe
Na 220 modeli zabawek 26 miało nieprawidłowości ? 12 proc. Stwierdziliśmy w nich przekroczenie dopuszczalnego stężenia ftalanów. Dopuszczalna ilość przekroczona nawet kilkusetkrotnie!
Największe stężenia wykryliśmy w:
? skakance
? lalce
? piłce
Efekty kontroli!
8342 niebezpieczne zabawki zostały wycofane z obrotu i zniszczone.
22 wnioski Inspekcji Handlowej o wszczęcie postępowań administracyjnych do Prezesa UOKiK - ich efektem może być nałożenie kar. W odniesieniu do 48 modeli zabawek, w których stwierdziliśmy wyłącznie niezgodności formalne, inspektorzy IH wystąpili do przedsiębiorców o podjęcie dobrowolnych działań naprawczych.
Porady dla przedsiębiorców!
? Kupuj od sprawdzonych dostawców.
? Sprawdzaj oznakowanie CE.
? Weryfikuj, czy do zabawki dołączona jest deklaracja, instrukcja oraz czy zabawka posiada wymagane oznakowanie.
? Sprawdź, jakie masz obowiązki jako producent, importer lub dystrybutor. Ich niedopełnienie może wiązać się z karą administracyjną.
Porady dla konsumentów!
- Upewnij się, że zabawka jest bezpieczna i dobierz ją odpowiednio do wieku malucha.
- Lalki, maskotki czy gryzaki dla najmłodszych nie mogą zawierać małych części ? dziecko mogłoby się nimi udławić.
- Obejrzyj dokładnie zabawkę, zanim podejmiesz decyzję o jej zakupie ? zweryfikuj solidność szwów, sprawdź, czy nie ma ostrych krawędzi, sztywnych lub wystających elementów. Często mała nierówność może być przyczyną dużego nieszczęścia.
- Upewnij się, że zabawka jest bezpieczna i dobierz ją odpowiednio do wieku malucha. Lalki, maskotki czy gryzaki dla najmłodszych nie mogą zawierać małych części ? dziecko mogłoby się nimi udławić.
- Obejrzyj dokładnie zabawkę, zanim podejmiesz decyzję o jej zakupie ? zweryfikuj solidność szwów, sprawdź, czy nie ma ostrych krawędzi, sztywnych lub wystających elementów. Często mała nierówność może być przyczyną dużego nieszczęścia.
Jeśli zauważysz w zabawce nieprawidłowości, o których wspominamy w raporcie ? poinformuj o tym producenta lub importera oraz Inspekcję Handlową z Twojego województwa.
- Wykaz skontrolowanych produktów (3,76 MB, pdf, 2023.06.01)
